Woord vooraf

Een blog over de Agion Oros (Athos), de Tuin van de Moeder Gods, het spirituele centrum van het oosters-orthodoxe christendom.
En dus ook over kloosters, pelgrimeren en ikonen. (Tekst in geel bevat een link)
Wilt u op de hoogte blijven van nieuwe blogs? Abonneer u onderaan deze pagina.

zondag 26 april 2015

470 - DERDE ZONDAG VAN PASEN, HEILIGE MIRONDRAGENDE VROUWEN

Deze zondag staat in het teken van de eerste verschijning van Jezus na zijn begrafenis. Deze twee ikonen van Theofánis de Kretenzer, in Kretenzische Stijl, verbeelden de tekst.

[1] Na de sabbat, bij het aanbreken van de eerste dag van de week, gingen Maria van Magdala en de andere Maria naar het graf kijken. [2] Plotseling kwam er een zware aardbeving. Want een engel van de Heer daalde uit de hemel neer, kwam naderbij, rolde de steen weg en ging erop zitten. [3] Zijn uiterlijk schitterde als een bliksemflits en zijn kleding was wit als sneeuw. [4] De wachters beefden van angst en werden lijkbleek. [5] De engel zei tegen de vrouwen: ‘U hoeft niet bang te zijn, want ik weet dat u Jezus zoekt die gekruisigd is. [6] Hij is niet hier: Hij is tot leven gewekt, zoals Hij gezegd heeft. Kom, kijk naar de plaats waar Hij gelegen heeft. [7] Ga snel tegen zijn leerlingen zeggen: “Hij is uit de doden opgewekt, en zie, Hij gaat voor u uit naar Galilea; daar zult u Hem zien.” Dit had ik u te zeggen.’

Links: Onder de boog staat ΙΔΕ Ο ΤΟΠΟΣ ΟΠΟΥ EKEITO O Κ(ΥΡΙΟ)Σ (zie de plek waar de Heer lag) en, rechts, bij de opening van het graf: O ΑΓ(ΙΟ)Σ ΤΑΦΟΣ (het Heilige Graf)


De Steen/Ο Λίθος 
(Theofánis de Kretenzer, I.M. Stavronikíta, 1546)


[8] Ze gingen snel van het graf weg, vol angst en met grote vreugde, en ze liepen hard om het aan zijn leerlingen te vertellen. [9] En zie, Jezus kwam hun tegemoet. ‘Gegroet’, zei Hij. Ze gingen naar Hem toe, grepen Hem bij de voeten vast en vielen voor Hem op de knieën. [10] Toen zei Jezus hun: ‘Wees niet bang. Ga mijn broeders vertellen dat ze naar Galilea moeten gaan. Daar zullen ze Mij zien. (Matth. 28, 1-10)


Το Χαίρε των Μυροφόρων/De begroeting van de Mirondraagsters 
(Theofánis de Kretenzer, I.M. Stavronikíta, 1546)
                                  



Onder de boog staat Το Χαίρε των Μυροφόρων (de begroeting van de Mirondraagsters): Gegroet. Opschrift bij de Moeder Gods: Μ(ΗΤΗ)Ρ Θ(ΕΟΥ), bij Jezus: Ι(ΗΣΟΥ)Σ Χ(ΡΙΣΤΟ)Σ, en bij Maria Magdalena: Η ΑΓΙΑ ΜΑΡΙΑ Η ΜΑΓΔΑΛΗΝΗ

vrijdag 24 april 2015

469 - PAASTIJD OP DE AGION OROS/ΑΓΙΟΝ ΟΡΟΣ 2015, I.M. CHILIANDARIOU

Grote Donderdag

Grote Vrijdag


















                                                                Grote Zaterdag

















                                                                       Anástasis




Voor meer foto's zie:
Foto's Monnik Milutin    

woensdag 22 april 2015

468 - TA KAROULIA, EEN ZEER BIJZONDERE FILM

Monnik Athanasios publiceerde een geweldige film over Karoulia. Duitsers maakten een film vanuit een helikopter en ze vroegen de monniken hen te begroeten. Pelgrims uit Oekraïne filmden vanaf de berg de helikopter. Een zeer bijzondere film.



Bron: Monnik Athanasios

maandag 20 april 2015

467 - THOMASZONDAG: FEEST BIJ DE BROEDERSCHAP VAN DE ΘΟΜΑΔΕΣ/THOMADES (THOMASSEN)

Een fotoverslag van de viering Thomaszondag bij de Broederschap der Thomádes, Karoulia. Dank aan monnik Athanásios, Géronta van de isichastírion van de Heilige Sávvas de Serviër. Karoulia.gr:






























Ευχαριστώ Γιάννη

zondag 19 april 2015

466 - PAASTIJD OP DE AGION OROS/ΑΓΙΟΝ ΟΡΟΣ 2015, BIJ DE DANIILEI

Gelukkig duurt de tijd van Pasen, het Feest der Feesten lang. Immers vanaf de Zondag van Pasen tot aan de vooravond van het feest van de Hemelvaart van Christus is ook de groet op de Heilige Berg Χριστός Ανέστι, antwoord Αλιθώς Ανέστη. Dat biedt mij de gelegenheid om regelmatig nog foto's of film over het Grote Pascha te publiceren. Zoals deze: de Daniiléi, de broederschap die in de 'Woestijn', in Karoúlia woont. De beelden zijn gemaakt door de Russische monnik Athanásios. Voor degenen die goed Russisch lezen is zijn website Karoulia.gr ook interessant.































Bron: Karoulia.gr

dinsdag 14 april 2015

465 - PROCESSIE IKOON PANAGIA PORTAITISSA BIJ I.M. IVIRON

Op de dinsdag van de Stralende Week vindt de processie met de Wonderdoende ikoon van de Panagia Portaïtissa plaats vanuit de kapel bij I.M. Ivíron. Een impressie:






Bron: Lagkada (meer foto's)

zondag 12 april 2015

464 - PASEN, DE OPSTANDING/Η ΑΝΑΣΤΑΣΗ

De Opstanding/Η Ανάσταση
(Theofánis de Kretenzer, I.M. Stavronikíta, 1546)


Christus is opgestaan/Χριστός Ανέστη!




Χριστός ανέστη εκ νεκρών    Christós anésti ek nekrón,
θανάτω θάνατον πατήσας      thanáto thánaton patísas
και τοις εν τοις μνήμασι        kè tis en tis mnímasi
ζωήν χαρισάμενος!                zοïn charisámenos

Christus is opgestaan uit de doden
de dood vertredend met zijn dood
en aan hen in het graf
schonk Hij het leven!

Lezing deze nacht is volgens de Heilige Johannes de Theoloog (Evangelist), 1, 1-17

Pasen
Ik wilde wel ik kon
een versje maken dat
ik aan uw oor zou hangen
en gij hoort dan gezangen
in een abdij vol zon
en reuk van 't wierookvat.

'T is Pasen
en misschien
als ik Goddank voordien
de dagen van dat feest
in Hellas ben geweest
hoort gij in uw oorringen
Athos' monniken zingen
't orthodox horologion.

Ik wilde dat ik het kon.

Dichter-wandelaar Hubert van Herreweghen (1920-)


zaterdag 11 april 2015

463 - GROTE ZATERDAG/TO ΜΕΓΑΛO ΣΑΒΒΑΤΟ


Grote Zaterdag is de laatste dag van de Grote week. Hij is gewijd aan de Nederdaling van Jezus in de hel/Hades. Terwijl Zijn lichaam in het graf lag, daalde Zijn ziel tijdelijk af naar de Hades om aan de doden Zijn Woord te brengen.

Grote Vrijdagavond, in de nacht naar Grote Zaterdag, vindt de Kruisafname plaats. De monniken vervangen het eerder geplaatste Kruis door een geborduurde doek (Grieks: Επιτάφιον/Epitáfion), symbool van de graflegging van Jezus. In de vroege ochtenduren dragen de monniken het Epitáfion in een processie al biddend rond de kloosterkerk. Tot slot gaan de monniken en de aanwezige pelgrims onder het Epitáfion door de kerk weer binnen. (I.M. Stavronikíta, 14/15 eeuw, 91,5x113 cm)

De Klaagliederen (Grieks: Τα Εγκώμια/Ta Engkómia) van de vrouwen bij het graf worden gezongen, hier door de monniken van het Heilig Vatopedíouklooster:


Op deze ochtend van Grote Zaterdag wordt de Eerste Opstanding gevierd. Deze ceremonie wordt zo genoemd omdat op een bepaald moment de priester een vooraankondiging van de Opstanding van de Heer maakt: Sta op, o God, oordeel de aarde....(Psalm 81 (82)). Deze dag biedt perspectief. Maar het is nog een vastendag, een rustige dag zonder actie, werk en trápeza.

vrijdag 10 april 2015

462 - GROTE VRIJDAG/Η ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ

De Kruisiging/Η Σταύρωση
(Theofánis de Kretenzer, I.M. Stavronikíta, 1546)

Het Lijdensverhaal (Grieks: Η Άγια Πάθη του Κυρίου/I 'Agia Páthi tou Kiríou) volgens de Heilige Evangelist Johannes,18 en 19.

De nachtelijke Vrijdagviering is misschien wel de langste van het kerkelijke jaar: van één uur 's nachts tot ongeveer half zes. Twaalf Evangelielezingen zijn er en het Kruis wordt centraal geplaatst. De monniken lopen in een kring met kaarsen en wierook eromheen, ze zingen Σίμερον κρεμάται (Simeron kremate): Heden hangt aan het hout Hij die de aarde gehangen heeft boven de wateren...

donderdag 9 april 2015

461 - VERKONDIGING AAN DE MOEDER GODS, I.M. VATOPEDIOU (VIDEO)

De Verkondiging aan de Moeder Gods werd op de Agion Oros natuurlijk op 7 april (25 maart volgens de Oude Kalender) gevierd. De Heilige Kloosters Vatopedíou en Filothéou, de Heilige Skíti van de Verkondiging aan de Moeder Gods (I.M. Xenofóntos) en vele kelliá en kalíves vierden dit feest. Hieronder volgt een video uit I.M. Vatopedíou:

woensdag 8 april 2015

460 - GROTE DONDERDAG/Η ΜΕΓΑΛΗ ΠΕΜΠΤΗ

                                                                           Het Laatste Avondmaal/Ό Δείπνος ΄Ο Μυστικός

Het is Grote Donderdag (Grieks:Η Μεγάλη Πέμπτη/I Megáli Pémpti). We vieren de instelling van het Heilig Avondmaal (Grieks: Ό Δείπνος Ο Μυστικός/O Diépnos Ο Mistikós). Bij de Heilige Evangelist Johannes lezen we het verhaal. 

Op deze dag, feitelijk de avond/nacht van Grote Woensdag, wordt het Mysterie (Sacrament) van de Grote Zalving (Grieks: Ευχέλαιον/Evchéleon) gevierd, waarbij er zeven lezingen met wonderverhalen van Jezus uit het H. Evangelie zijn, zeven Epistellezingen, zeven gebeden en zeven kaarsen. Met bij voorkeur zeven priesters.

Zoals ik als eens eerder heb geschreven, wijkt de (Byzantijnse) tijd op de Agion Oros zo'n vier uur af van de onze. Daardoor vond (een persoonlijke ervaring) de 'Orthros (Metten) plaats van ongeveer drie uur tot half zes 's ochtends. 

De ceremonie met de Zalving en de Basiliosliturgie duurde van negen uur tot half twee. Na de zegening van de olie, zalfde de priestermonnik ons, de aanwezigen, met de olie kruisgewijs op het voorhoofd, kin, beide wangen en de handen, bovenkant en handpalm. Het is een mooi ritueel.

dinsdag 7 april 2015

459 - DE GROTE WEEK/H ΜΕΓΑΛΗ ΕΒΔΟΜΑΔΑ: HET LIJDEN

Het Lijdensverhaal door de hand van schilder-monnik Theofánis de Kretenzer (16e eeuw), muurschilderingen te zien in het Heilig Klooster Stavronikíta, Agion Oros.

                                                                                                 Voetwassing/Ο Νιπτήρ


                                                                            Het Laatste Avondmaal/Ο Μυστικός Δείπνος


                                                                             In de tuin van Gethsemani/Στον κήπο της Γεθσημανή


                                                                                         Judas verraadt Jezus/Η Προδοσία


                                                                                     Ontkenning door Petrus/Η Άρνησις του Πέτρου


                                                      Jezus voor Pilatus/Η Απόνιψις του Πιλάτου


                                                                                               Het oordeel/Η Κρίση


                                                                                    Jezus wordt bespot/Ο Εμπαιγμός


                                                                                                    Golgotha/Ο Γολγοθάς

                                                                                           De Kruisiging/Η Σταύρωση


                                                                                                     De Kruisafname/Αποκαθήλωση

                                                                                 Klaagzang bij het graf/Ο Επιτάφιος Θρήνος


maandag 6 april 2015

458 - GROTE MAANDAG/Η ΜΕΓΑΛΗ ΔΕΥΤΕΡΑ, BEGIN VAN DE GROTE WEEK

Grote Maandag (Grieks: Η Μεγάλη Δευτέρα (I Megáli Deftéra) is het begin (de avond van Palmzondag) van de Week naar Pasen. De Vatopédivaders zingen de liturgische teksten:



zondag 5 april 2015

457 - PALMZONDAG, INTOCHT VAN DE HEER IN JERUZALEM/Η ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΩΝ ΒΑΙΩΝ

Palmzondag/Η Βαΐοφόρος
                                                                                   (Theofánis de Kretenzer, I.M. Stavronikíta, 1546)

Intocht des Heren in Jeruzalem, Palmzondag (Grieks: Η Κυριακή των Βαΐων/I Kiriakí ton Vaïon). Het is het begin van de Grote Week en we vieren de blijde Intocht van Jezus in Jeruzalem. Bij de Heilige Evangelist Johannes, 12,1-18, lezen we een mooie beschrijving, waarbij ook de net verrezen Lazarus een rol speelt.

Palmzondag/Η Βαΐοφόρος
(Atelier van monnik-schilder Dionísios van Fournás/'ἱερομονάχου Διονυσίου τοῦ ἐκ Φουρνᾶ, Skíti Kafsokalívia, 1e helft, achttiende eeuw) 


Palmtak (I.M. Karakállou)

zaterdag 4 april 2015

456 - LAZARUS-ZATERDAG/ΤΟ ΣΑΒΒΑΤΟ ΤΟΥ ΛΑΖΑΡΟΥ

De Verrijzenis van Lazarus/Η ΄Εγερσις του Λαζάρου

De zaterdag voor het begin van de Grote Week (Grieks: Η Μεγάλη Εβδομάδα/I Megáli Evdomáda) is de Zaterdag van Lazarus, gewijd aan de Verrijzenis van Lazarus. Het verhaal over de opwekking uit de dood is te lezen bij de Heilige Evangelist Johannes, 11,1-45.

Als een belofte van de gemeenschappelijke Opstanding hebt Gij 
voor Uw Lijden Lazarus uit de doden opgewekt, o Christus God, 
en daarom mogen wij, evenals de kinderen, de symbolen dragen 
der zegepraal en tot U roepen als Overwinnaar van de dood: 
Hosanna in den hoge, gezegend Hij die komt
 in de Naam des Heren (Apolitíkion, toon 1).

Archimandriet. vader Nikódimos Kavarnós zingt dit troparion in het Grieks: (Τὴν κοινὴν Ἀνάστασιν πρὸ τοῦ σοῦ πάθους πιστούμενος, ἐκ νεκρῶν ἤγειρας τὸν Λάζαρον Χριστὲ ὁ Θεός· ὅθεν καὶ ἡμεῖς ὡς οἱ παῖδες, τὰ τῆς νίκης σύμβολα φέροντες, σοὶ τῷ νικητῇ τοῦ θανάτου βοῶμεν· Ὠσαννὰ ἐν τοῖς ὑψίστοις, εὐλογημένος ὁ ἐρχόμενος, ἐν ὀνόματι Κυρίου.)



Het Dagelijks Bestuur (Grieks: Ιερά Επιστασία/Ierá Epistasía) heeft het tijdsschema van de verschillende diensten voor Pasen in de Protátonkerk in Kariés bekend gemaakt:


μ.μ.: PM en π.μ.: AM

De namen van het bestuur: Proto-epistátis priester-monnik Simeón (I.M. Dionisíou), epistátis Géronta Efthímios (I.M. Zográfou), epistátis priester-monnik Kiríon (I.M. Panteleímonos (Rossikó)) en Géronta Efrém (I.M. Konstamonítou).

Dank/Ευχαριστώ Γιάννη