Woord vooraf

Een blog over de Agion Oros (Athos), de Tuin van de Moeder Gods, het spirituele centrum van het oosters-orthodoxe christendom.
En dus ook over kloosters, pelgrimeren en ikonen. (Tekst in geel bevat een link)
Wilt u op de hoogte blijven van nieuwe blogs? Abonneer u onderaan deze pagina.

zondag 27 maart 2016

541 - TWEEDE ZONDAG VAN DE GROTE VASTEN, HEILIGE GRIGÓRIOS PALAMÁS


Vandaag, 27 maart 2016, vieren we de tweede zondag van de Grote Vasten: de Heilige Grigórios Palamás (Grieks: Ό Άγιος Γρηγόριος Ό Παλαμάς), Athosheilige (1296-1359), gedachtenis 14 november. Heilige en theoloog van het hesychasme (ησυχασμός/isichasmós), de Stilte, Rust. Hij is ook bekend geworden van de discussie met de monnik Barlaam/Varlaam (Grieks: o Βαρλαάμ) over het Ongeschapen Licht.
Lezing uit het Heilig Evangelie: Heilige Evangelist Markus, 2, 1-12

De relieken van de de Heilige, die ook bisschop is geweest van Thessaloníki, worden in processie door de straten gedragen:




PS. Zie ook: VADER FILIMON (I.M. STAVRONIKITA) SPREEKT OVER GRIGORIOS PALAMAS


vrijdag 25 maart 2016

540 - DE VERKONDIGING AAN DE MOEDER GODS/Ο ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΜΌΣ ΤΗΣ ΘΕΟΤΟΚΟΥ


De Verkondiging aan de Moeder Gods/Ο Ευαγγελισμός της Θεοτόκου
 (Theofánis de Kretenzer, I.M. Stavronikíta, 1546)

Vandaag, vrijdag 25 maart 2016, vieren we de Verkondiging aan de Moeder Gods (Grieks: Ο Ευαγγελισμός της Θεοτόκου/Evangelismós tis Theotókou). Op de 'Agion 'Oros wordt dit feest op 7 april gevierd. Het is het feest van de aankondiging aan Maria van de geboorte van haar Zoon Jezus. Bij de Heilige Evangelist Lukas 1, 26-38 lezen we hoe de Aartsengel Gabriël 
(Grieks: Ο Αρχάγγελος Γαβριήλ/O Archángelos Gavriíl) Maria in haar huis in Nazareth bezoekt en Gods boodschap overbrengt, dat zij de uitverkoren vrouw is.

25 Maart wordt in Griekenland ook gevierd als nationale feestdag ter herdenking van het begin van de opstand tegen de Osmanen/Turken in 1821.

zondag 20 maart 2016

539 - ZONDAG VAN DE ORTHODOXIE, EERSTE ZONDAG VAN DE GROTE VASTEN

Η Αναστήλωσις των Σεπτών και Aγίων Εικόνων
(Het Herstel van de Vererenswaardige en Heilige Ikonen)

Vandaag, zondag 20 maart 2016, de eerste zondag van de Grote Vasten, vieren we de Triomf van de Orthodoxie. Het is de overwinning van de ikonenvereerders in de ikonenstrijd. We herdenken het einde van die strijd, het ikonoklasme (726-843), en het weer opnieuw toestaan van de ikonenverering in de Orthodoxe Kerk. Het Tweede Concilie van Nikea (787) heeft het ikonoklasme veroordeeld. Het evangelie van deze zondag is te lezen bij de Heilige Apostel Johannes, 1, 43-51.

Henk Johannes van den Heuvel maakt op zijn blog Woest en Vredig een treffende opmerking over het omgaan met ikonen in de huidige wereld. Naar aanleiding van een tentoonstelling in Amsterdam schrijft hij: 
Kerkelijke kunst vraagt ook om een andere opstelling dan profane kunst. Ikonen staan vaak met elkaar in een specifieke context. Een ikonostase laat dit duidelijk zien. De Christusikoon en de ikoon van de Moeder Gods hebben een vaste plaats aan weerszijden van de Koninklijke Deuren. De ikoon van Johannes de Doper en de heilige aan wie de kerk is opgedragen, komen daarnaast. De aartsengelen Gabriël en Michaël komen daar weer naast. In de Orthodoxe Traditie zie je meestal ook een Deësis boven en een Annunciatie op de Koninklijke Deuren. En zo heeft elke ikoon zijn vaste plek. Niet alleen in de kerk, maar ook in het museum. 

Voor orthodoxe gelovigen zijn ikonen gebruiksvoorwerpen die vereerd worden met buigingen, een lichte aanraking, een kus. In het museum zijn ikonen plotseling 'kunst' en 'cultureel erfgoed' en staan er bordjes bij: 'Please, don't touch!'.

Toen ik in 1997 in Thessaloníki de tentoonstelling Treasures of Mount Athos in het Museum of Byzantine Culture bezocht, was dat een vreemde ervaring. Vooral omdat ik eerst drie weken lang kloosters op de Berg Athos had bezocht en daar dagelijks ikonen had vereerd. In het museum waren ook enkele monialen. Zij konden op deze manier participeren aan de rijkdommen van de Berg Athos, een plek waar vrouwen niet mogen komen. Maar ook zij mochten de ikonen niet aanraken en kussen. In een museum heb je contact met een ikoon als met een gevangene, door een onzichtbare wand van elkaar gescheiden.

maandag 14 maart 2016

538 - DE HEILIGE EFREM DE SYRIER/O ΑΓΙΟΣ ΕΦΡΑΙΜ Ο ΣΥΡΟΣ


In de Grote Vasten wordt thuis en in de Kerk het, ook voor monniken belangrijke, gebed van Efrem de Syriër (ca 306-373) gebeden:

Heer en Meester van mijn leven,
Geef mij niet een geest van ledigheid, 

bemoeizucht, heerszucht en ijdel gepraat. (pokloon/buiging)

Maar schenk mij, uw dienaar, een geest van ingetogenheid,
nederigheid, geduld en liefde. (pokloon/buiging)

Ja, Heer mijn Koning,
Laat mij mijn eigen fouten zien
En mijn broeder niet veroordelen;
Want gij zijt gezegend in de eeuwen der eeuwen.
Amen (pokloon/buiging)