Woord vooraf

Een blog over de Agion Oros (Athos), de Tuin van de Moeder Gods, het spirituele centrum van het oosters-orthodoxe christendom.
En dus ook over kloosters, pelgrimeren en ikonen. (Tekst in geel bevat een link)
Wilt u op de hoogte blijven van nieuwe blogs? Abonneer u onderaan deze pagina.

zondag 31 maart 2013

232 - TWEEDE ZONDAG VAN DE VASTEN, HEILIGE GRIGÓRIOS PALAMÁS


Tweede zondag van de Grote Veertigdagentijd: de Heilige Grigórios Palamás (Grieks: Άγιος Γρηγόριος Παλαμάς), Athosheilige, gedachtenis 14 november, 1296-1359. Heilige en theoloog van het hesychasme (ησυχασμός/isichasmós), de Stilte, Rust.


De Heilige Grigórios Palamás werd na een verblijf op Athos aartsbisschop van Thessaloníki, waar hij ook is overleden. In de aartsbisschoppelijke kerk van Thessaloníki, die gebouwd is in het begin van de vorige eeuw, worden zijn relikwieën bewaard en vereerd. 





donderdag 28 maart 2013

231 - PAUL ROBERT: HEILIGE BERG ATHOS OVER DE WERELD

Vorig jaar besteedde ik aandacht aan een aantal artikelen van Paul Robert over de Agion Oros. Zijn laatstse bijdrage verscheen in Het Beste van april 2012. Dit artikel is natuurlijk ook vertaald voor Reader's Digest Europa/wereld. 

Onlangs verscheen een vertaling in het Russisch en zelfs in het Japans. Daardoor vond dit in het Nederlands geschreven Athosverhaal zijn weg over de gehele wereld. En dat is toch wel bijzonder.





Eerder waren er al vertalingen in het Pools, Servisch, Deens, Spaans, Frans en Duits:



















Zie ook: 122 - Nederlandse fotograaf Paul Robert op de Berg Athos
         123 - Paul Robert, Chalkidikí en de Heilige Berg Athos
         135 - De Agion Oros en Paul Robert  

woensdag 27 maart 2013

230 - IKOON AXION ESTIN/ΆΧΙΟΝ ΕΣΤΊΝ: LEKKERE GEUR

Een vertegenwoordiger van de Griekse regering bezocht de Heilige Berg Athos en de Heilige Ikoon van de Panagía, Áxion Estín, in Kariés. Hij stelde ook vast dat de ikoon een lekkere geur verspreidt, hetgeen al drie dagen het geval is.

maandag 25 maart 2013

229 - De HEILIGE BERG ATHOS IN HET CENTRUM VAN EUROPA

In de centrale hal van het Europese Parlement is vanaf maandag 25 maart 2013 een tentoonstelling te zien gewijd aan de Heilige Berg Athos. Het is een initiatief van de vice-voorzitter van het Europese Parlement Anni Podimata. 

De tentoonstelling toont tientallen schilderijen van landschappen en kloosters van de Ágion Óros van de hand van kunstenaar en architect professor Efthímios Varlámis. De schilderijen worden gecombineerd met constructies en muziek die de sfeer verhoogt.

Deze pluriforme uitvoering belooft de bezoekers een unieke visuele en mentale reis door het monastieke leven van Athos' heilige gemeenschap.

Volgens Varlámis spreekt de Berg Athos tot onze ziel. Hij leert ons soberheid en nederigheid, dankbaarheid en verering, en vooral, het belangrijkste, hij helpt ons boven het kwade te staan. Iedere Griek (orthodox, V), zo meent hij, draagt in zijn hart zijn eigen persoonlijke Berg Athos die ons verenigt en die helpt de belangrijkste waarden vast te houden die de mensheid tot de Waarheid leiden.

De tentoonstelling was eerder in Oostenrijk en Griekenland te zien. Meer afbeeldingen druk hier














Voor een korte impressie van de tentoonstelling, zie EuroparITV, vanaf 1.27 min:

 


 Bron: Greek Reporter                                                            

228 - DE VERKONDIGING AAN DE MOEDER GODS/Ο ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΜΌΣ ΤΗΣ ΘΕΟΤΟΚΟΥ


De Verkondiging aan de Moeder Gods/Ο Ευαγγελισμός
(Theofánis de Kretenzer, I.M. Stavronikíta, 1546)


Vandaag, maandag 25 maart 2013 vieren we de Verkondiging aan de Moeder Gods. Op de 'Agion 'Oros wordt dit feest op 7 april gevierd. Het is het feest van de aankondiging aan Maria van de geboorte van haar Zoon Jezus. Bij de evangelist Lukas, 1, 24-38 lezen we hoe de Aartsengel Gabriël/ο Αρχάγγελος Γαβριήλ Maria in haar huis in Nazareth bezocht en Gods boodschap overbracht, dat zij de uitverkoren vrouw was.

25 Maart wordt in Griekenland ook gevierd als nationale feestdag ter herdenking van het begin van de opstand tegen de Turken in 1821.

zondag 24 maart 2013

227 - ROEMEENSE PELGRIMSTOCHT OP ATHOS

Het Roemeense televisieprogramma Acces Direct heeft contact met Gigi Becali die op pelgrimstocht is op de Agion Oros. Hij bezoekt Panagía (op 1500 meter hoogte) en I.S. Timíou Prodrómou. Hoewel ik niets van de tekst en het gesprek begrijp, vind ik het wel boeiende beelden, onder meer met sneeuw bij Panagía.

226 - EERSTE ZONDAG VAN DE VASTEN, ZONDAG VAN DE ORTHODOXIE


Vandaag, zondag 24 maart 2013, de eerste zondag van de Grote Vasten, vieren we de Triomf van de Orthodoxie. Het is de overwinning van de ikonenvereerders in de ikonenstrijd. We herdenken het einde van die strijd, het ikonoklasme (726-843), en het weer opnieuw toestaan van de ikonenverering in de Orthodoxe Kerk. Het Tweede Concilie van Nikea (787) heeft het ikonoklasme veroordeeld. Het evangelie van deze zondag is te lezen bij de Heilige Apostel Johannes, 1, 44-52.

Priester Hildo Bos zegt in zijn preek over de Triomf der Orthodoxie het volgende: 
Wat is dat voor een feest? Wat is dat voor een triomf? Is het misschien al Pasen? Nee. Is het misschien een feest waarbij wij Orthodoxen gedenken hoe fantastisch wijzelf zijn en hoe slecht alle anderen zijn? Ook niet. De Triomf van d Orthodoxie is een feest waarbij wij gedenken hoe de Kerk een pijnlijke scheuring in haar midden heeft overwonnen.

Een scheuring tussen diegenen die de verering van ikonen afwezen en diegenen die ikonen vereerden. En wie als winnaar -triomfator -uit de scheuring kwam was inderdaad de Orthodoxie - de juiste leer. De juiste leer, die zegt dat Christus waarachtig God en waarachtig mens is, en dat daarom een afbeelding kan worden gemaakt van die Godmens die ons verschenen is.

Dankzij die overwinning van de rechte leer hebben wij vandaag de ikonen. En wat is het een geluk dat wij vandaag die ikonen hebben! Immers, ikonen zeggen dingen die wij niet met woorden kunnen zeggen. Ikonen openbaren ons dingen die we niet kunnen zien. Ikonen leren ons dingen die we niet kunnen begrijpen.

De goddelijke natuur van Christus kan niemand afbeelden, maar de Godmens Jezus Christus kan worden afgebeeld zoals Hij ons verschenen is. De heiligheid van de Heilige Nikolaas kan niemand afbeelden, maar de Heilige Nikolaas zélf kunnen we wel afbeelden. De zaligheid van de Heilige Xenia kan niemand afbeelden, maar de Heilige Xenia zélf kunnen we wel afbeelden.

Trouwens - is het niet precies zo met u en mij? We kunnen een foto van onszelf maken, maar wat staan daar dan veel dingen niet op: alles wat in ons is, onze ziel, ons geweten, onze wil, onze herinneringen, onze gedachten, en nog veel dieper van binnen het beeld Gods binnen in ons hart, misschien beschadigd, maar nog steeds aanwezig. Al datgene wat de apostel omschrijft als de "verborgen mens des harten".

Vandaag vieren wij het herstel van de ikonen en de ikonenverering. De tijd van de vasten is voor ons allemaal een tijd waarin wij werken aan het herstel van onze innerlijke ikoon, het beeld Gods diep in ons binnenste.

dinsdag 19 maart 2013

225 - DE (EERSTE) DRIE DAGEN VAN DE GROTE VASTEN OP DE AGION OROS

Contemplatie, ontzag, onophoudelijk gebed op Athos 

Biddend in hun kellí, met strenge vasten en deelname aan de langdurige kerkdiensten van de Heilige Kloosters, Skítes en vijfhonderd Kelliá, Kalíves en Isichastíria, zo zullen de vaders van de Agion Oros een begin maken met de Grote Vasten. Dit ritueel volgen ze overigens al tien eeuwen.

De meeste monniken onthouden zich van alles, tot aan water toe, en nemen een volledig 'niet eten' in acht, tot woensdagmiddag. Anderen voeden zich weer, al naar gelang ieders vermogen,  met weinig beschuit en gedroogd fruit. Terwijl, volgens informatie van Agioritikó Víma tot aan Schone Maandagmiddag zelfs geen water is toegestaan. Ondertussen zullen de vaders tot de volgende woensdagmiddag ook geen telefoon beantwoorden.

Gedurende de Grote Veertigdagentijd op de Agion Oros is er de hele week van maandag tot vrijdag één maaltijd per dag, met voedsel zonder olie, om drie uur 's middags. Alleen op zaterdag en zondag is voedsel met olie en een klein beetje wijn toegestaan.

Het ritueel van de Grote Vasten maakt strenge vasten, veel buigingen en berouw en nog meer gebed, in de kerk of in de kellí, noodzakelijk. Acht tot tien uur, van de vier en twintig, is men in de kerk aanwezig. Veel gesprekken en communicatie wordt vermeden.

Die systematische oefening in de Grote Vastentijd maakt volgens de kerkvaders, en in het bijzonder de Heilige Ioánnis Chrisóstomos, de demonen hevig jaloers, zo zeer, dat de monniken veel en grote verzoekingen moeten doorstaan.

De effecten van het vasten geven aan elke strijdende trouw de gelegenheid zijn passies te verminderen en daarmee de genade en de zegen van God aan te trekken.
(Weergave/vertaling: Vasílis)

Bron: Giórgos Theocháris, in Agioritikó Víma, maandag (Schone Maandag) 18 maart 2013

zondag 17 maart 2013

224 - OUDVADER PAÏSIOS, VASTEN EN AFKEURING



Ontbijtdrank
Het is ochtend in de kellí van Tímios Stavrós (Grieks: Ο Tίμιος Σταυρός/Kostbare Kruis) van oudvader (géronta) Paísios, dichtbij I.M. Stavronikíta. Derde dag van de Grote Vasten. We zitten buiten onder het afdak en de oudvader kookt melk op een spiritusbrander, op een boomstronk.

Vlakbij liggen de twee zonen van Giánnis in het gras, Giánnis zelf zit alleen, tegenover de rots. We zijn samen naar de Ágion Óros gekomen. Er zijn hier nog twee bezoekers, ook uit Thessaloníki. Ze staan rechtop, leunend tegen de kastanjeboom. Beiden vijftigers, bleek, chagerijnig. Ze schijnen van een of andere kerkelijke organisatie te zijn, want ze kijken streng, een beetje verwijtend naar de oudvader, en ze geven onderling zachtjes commentaar.

De kinderen spelen en zijn luidruchtig, wanneer vader Païsios terugkeert en hij hen kalm zegt: 'Maak geen lawaai, want hiernaast, onder de grond, zijn Amerikanen verborgen en zij zullen wakker worden en onze rust komen verstoren.' De kinderen stoppen, zwijgen verbaasd. Giánnis leunt, er tegenover, schuin tegen de rots, op zijn zak. Hij steekt een sigaret aan.

De twee bezoekers schijnen streng vroom te zijn en blijven met afkeuring naar de oudvader kijken. Deze let goed op dat de melk niet overkookt en dat hij niet morst.

Totdat de één het niet meer uithoudt en tegen de monnik zegt: 'Géronta Paísios, we zijn in de eerste dagen van de Veertigdagentijd, we hebben strenge vasten en jij kookt melk om te drinken?' De géronta zwijgt. Hij antwoordt niet. Hij pakt het pannetje en brengt het mee, omdat de melk kookt. Daarna gaat hij naar zijn kellí en haalt zes kleine, oude porseleinen kopjes. Hij zet ze precies op een rij en vult ze aandachtig met de melk. Hij wacht even om de melk te laten afkoelen, terwijl allen naar hem kijken, met verwondering, stilzwijgend.

De twee vromen kijken naar dat alles met afkeer, omdat ze denken dat, omdat wij hier alle bezoekers zijn, en er ook zes kopjes zijn, de monnik dus ook hen melk zal durven aanbieden, deze dagen van de strenge vasten.

Oudvader Paísios neemt de volle kopjes één voor één, zet ze op een houten dienblad, neemt ze mee en laat ze achter op de grond, op zeven meter afstand, aan de rand van een struik.

Hij zet ze allemaal daar neer, op een rij, en vervolgens komt hij naast ons zitten, en begint met zijn mond zachte, vreemde fluitgeluiden te maken, terwijl hij naar de struik kijkt. Het duurt maar een paar minuten, en daar, verderop, komt heel voorzichtig een adder te voorschijn en vervolgens vijf kleine addertjes, haar kinderen. Ik houd mijn adem in.

De slangen komen dichterbij, allemaal, één voor één zich voort slepend, gaan ze langzaam-langzaam naar de kopjes en beginnen rustig te drinken, hun ochtendmelk op te slurpen......
                                                         Giórgos Skampardónis
Bron: Agioritikés Mnimés

zaterdag 16 maart 2013

223 - AAN HET BEGIN VAN DE GROTE VASTEN, OP WEG NAAR PASEN

Bisschop Athenagoras van Sinope (Oecumenisch Patriarchaat):
'Op 17 maart vangt voor de orthodoxe christenen de Grote Vasten aan, reden om deze uitzending te wijden aan de beleving van de vasten in de Orthodoxie, en dit doen we met Vader Bart D’huyvetter, orthodox priester woonachtig in Oostende.'



222 - ARCHIMANDRIET METHODIOS EN DE TENT VAN NAPOLEON

In AgioritikóVíma geeft archimandriet Methódios een reactie op alle commotie die is ontstaan naar aanleiding van zijn voorstel om de 'Tent van Napoleon' aan Frankrijk te verkopen. Onder de kop 'Oudvader Methódios: we doen geen kostbaarheden in de uitverkoop, maar staan ze af om de lasten van het volk te verlichten' publiceert journalist Giórgos Theocháris het volgende antwoord (weergave Vasílis):

Ik kan het niet aanzien, dat onze broeders zelfmoord plegen en voedsel zoeken in vuilnisbakken, en dat wij hier werkeloos zitten. Dus willen we aan Frankrijk een erfstuk van onschatbare waarde afstaan om de schuld van Griekenland te verminderen, verklaarde het hoofd van de oude broederschap van I.M. Esfigménou van Ágion Óros, dat als schismatieke-oudvader wordt gekarakteriseerd, aan Agioritikó Víma.

Als de Franse regering het wil, zijn wij bereid, in overleg met de Griekse staat en de Ágion Óros, het kostbare historische stuk textiel, dat reeds 194 jaar in bezit van het klooster is, te geven, zodat ook wij bijdragen aan het bestrijden van de ongekende krisis. Dit is de Griekse regering meegedeeld, stelde hij.

Op de vraag naar de zogenoemde 'uitverkoop' van kostbaarheden, benadrukte de Athosmonnik, dat dat waar zou zijn, als ik en onze broeder-monniken het geld van de waarde ervan inden, maar wij willen niet één euro ervan.

Zeker, dat beweert abt Methódios, maar het proces is niet zo eenvoudig. Enerzijds, omdat de Heilige Gemeenschap van de Ágion Óros, naar het schijnt, niet zal instemmen met een dergelijk voorstel, anderzijds omdat het Charter de verkoop van kostbaarheden niet toestaat.

Zie ook: 221 - I.M. Esfigménou en de tent van Napoleon

zondag 10 maart 2013

221 - I.M. ESFIGMÉNOU EN DE TENT VAN NAPOLEON

Één van de Athos-onderwerpen die de media in Griekenland de laatste dagen bezig houdt is de zogenaamde Tent van Napoleon Bonaparte.  Het betreft twee stukken borduurwerk uit de achttiende eeuw (ca. 3,05x2,85m en 1x0,37m) die deel hebben uitgemaakt van Napoleons legertent. Het zijn producten van de beroemde Gobelinfabrieken bij Parijs. 
Het kostbare werk bevindt zich in de schatkamer van het schismatieke klooster I.M. Esfigménou en dient als voorhang bij de Koninklijke Poort in het katholikon. Patriarch Grigórios V heeft het kunstwerk in 1819 aan het klooster geschonken.

Archimandriet Methódios, abt van het klooster, zou nu hebben voorgesteld om dit borduurwerk aan Frankrijk te verkopen om de Griekse schuld te verminderen. Diverse Franse regeringen hebben in het verleden geprobeerd deze onschatbare stukken te kopen, maar de Athosauthoriteiten hebben altijd geweigerd.

Het 'aanbod' van v. Methódios heeft met name tot discussies geleid over zijn recht om zo'n aanbod te kunnen doen, de positie van v. Methódios is immers ook omstreden. De Athosauthoriteiten en de Griekse regering spelen in ieder geval ook nog een belangrijke rol.

In de krant Eléftheri Óra van Zondag (vandaag 10 maart 2013) wordt gesuggereerd, dat de Griekse regering op de hoogte is of zelfs zijn goedkeuring (al) heeft gegeven. Met grote letters staat op de voorpagina: Klooster Esfigménou: Wij bieden een onschatbare kostbaarheid aan ter Redding van het Volk.

Wordt ongetwijfeld vervolgd, aangezien reacties spreken van 'Handen af van of uitverkoop van Athoskostbaarheden'.



Dank/ευχαριστώ Γιάννη
Bronnen: AgioritikésMnimés
              Amen.gr

zaterdag 9 maart 2013

221 - PROTATON: VAN BUITEN EN VAN BINNEN

Deze Roemeense beelden laten de Protátonkerk van buiten zien, zonder stellages, maar ook van binnen zonder de ijzeren ondersteuning die er jarenlang heeft gestaan. De wonderdoende ikoon Áxion Estín staat op haar plek. Ik denk echter dat de beelden niet van recente datum zijn.

zondag 3 maart 2013

220 - DS PIETER MASMEIJER, GRIEKS DAGBOEK

Ds Pieter Masmeijer maakt sinds 1987 pelgrimstochten naar de Heilige Berg Athos. Over deze bezoeken gaf hij lezingen of schreef hij (kleine) artikelen. Onder de titel Grieks Dagboek schreef hij ook vele jaren over zijn belevenissen in het Kerknieuws Ginneken. Eind 2012 nam hij na ruim tien jaar afscheid van zijn gemeente. Bij dit afscheid werd zijn boekje Grieks Dagboek. Een pelgrimstocht naar de Athos, een vader met twee zonen, Breda 2012, pp. 66 (Uitgeverij Van Kemenade, ISBN 9789071376528) gepresenteerd. Het boekje bevat een bundeling van 32 miniatuurtjes met ervaringen van een Athospelgrim.

Met veel genoegen heb ik dit boekje gelezen. Ik trof er veel herkenbare situaties en overpeinzingen in aan. En dat maakt de inhoud extra aantrekkelijk voor een Athosreiziger. Het is plezierig geschreven. Doordat de tijd tussen schrijven en verschijnen kort was, geeft de bundel een actueel gevoel. En dat is mooi.
De eerste oplage is bijna uitverkocht, een tweede staat op stapel.

vrijdag 1 maart 2013

219 - DE HEILIGE SIMEÓN MIROVLÍTIS/Ο ΑΓΙΟΣ ΣΥΜΕΌΝ Ο ΜΥΡΟΒΛΎΤΗΣ (+ 1199)

I.M. Chilandaríou vierde op 26 (13) februari de gedachtenis aan de Heilige Simeón Mirovlítis (Grieks: Ο Άγιος Συμεόν ο Μυροβλύτης). Het is één van de vier grote feesten van het Servische klooster. De andere drie zijn de Tempelgang van de Moeder Gods (Grieks: Τα Εισόδια της Θεοτόκου), het feest van de Panagía Tricheroúsa (Grieks: Η Παναγία η Τριχερούσα), en de gedachtenis van de Heilige Sávvas (Grieks: Ο Αγίος Σάββας). Foto's:














Bron: www.hilandar.org