Woord vooraf

Een blog over de Agion Oros (Athos), de Tuin van de Moeder Gods, het spirituele centrum van het oosters-orthodoxe christendom.
En dus ook over kloosters, pelgrimeren en ikonen. (Tekst in geel bevat een link)
Wilt u op de hoogte blijven van nieuwe blogs? Abonneer u onderaan deze pagina.

woensdag 30 maart 2011

19 - DE BERG ATHOS EN DE EKONOMISCHE KRISIS IN GRIEKENLAND

De ekonomische en financiële krisis die Griekenland zwaar heeft geraakt, strekt zijn tentakels nu ook uit naar de 'Agion 'Oros. Gisteren, dinsdag, trotseerden de Athosmonniken de Griekse regering met hun weigering belasting te gaan betalen voor hun bezittingen.
De Griekse regering verlangt een grote(re) bijdrage van de Grieks-Orthodoxe Kerk en de monniken van de Heilige Berg om de zware bezuinigingen te bereiken die door de financiële instellingen zijn opgelegd. Onlangs kondigde het Ministerie van Financiën plannen aan om onroerend goedbelasting op te leggen. De Athosmonniken zouden dan belasting moeten gaan betalen voor alle landgoederen die zij bezitten buiten de grenzen van hun autonome staat. Op basis van de grondwet zijn de Athoskloosters tot nu toe vrijgesteld van het betalen van belasting- en douanegelden.
Op een spoedvergadering klaagden de monniken dat de regering de rechten van hun zelfstandige staat negeerde en onrechtvaardig handelde. Ze hebben een vier pagina's tellende protestbrief naar minister-president Giórgos Papandréou geschreven (die bij Keliotes te lezen is). Daarbij dreigen ze alle contacten met regering in Athene te verbreken, zolang niet aan hun wensen is tegemoet gekomen. Naar verluidt zouden de bezittingen, die verspreid over Griekenland liggen, miljoenen euro's waard zijn.   
                      
 Een gezaghebbende bron op Athos zou zelfs gesproken hebben over de sluiting van de grens, zodat pelgrims de Agion Oros niet zouden kunnen binnenkomen.

Bron: News24

Ik kan me de verontwaardiging wel voorstellen. De monniken bezitten landgoed en vastgoed collectief. Het is geen persoonlijk bezit. Met de inkomsten uit hun bezit ontvangen ze pelgrims en betalen ze andere noodzakelijke en goede, sociale zaken. Het is natuurlijk ook merkwaardig, dat de staat financiële offers die pelgrims in kloosters achterlaten of schenkingen aan kloosters weer wil belasten. Monniken 'verdienen' geen inkomen/loon, maken geen winst voor eigen gewin. 20% vastgoedbelasting, zoals voorgesteld, is daarbij een absurd hoge aanslag. Per saldo zouden de monniken zo steeds 'armer' worden, zouden sociale projecten niet meer uit te voeren zijn.

zondag 27 maart 2011

18 - DERDE ZONDAG VAN DE VASTEN, ZONDAG VAN DE KRUISVERERING/Η ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΗΣ ΣΤΑΥΡΟΠΡΟΣΚΥΝΗΣΕΩΣ

Kruis van de ikonostasis/Σταυρός τέμπλου
(Theofánis de Kretenzer, I.M. Stavronikíta, 1546)

Derde zondag van de Grote Veertigdagentijd: Kruisverering/ Σταυροπροσκύνησις.  In het synaxarion lezen we: Op deze zondag, de derde zondag van de Vasten, vieren we de verering van het kostbaar en levenschenkend Kruis, en wel om deze reden: omdat we in de veertig dagen dat we vasten, onszelf in zekere zin kruisigen… en als wij ons dan bitter voelen en moedeloos en falend, wordt ons het levenschenkend Kruis getoond om ons te verkwikken en ons nieuw vertrouwen te geven, om ons het Lijden van onze Heer in herinnering te brengen en ons te vertroosten…

zaterdag 26 maart 2011

17 - IKONEN METÓCHI MONOXILÍTI (ATHOS) IN LUXEMBURG

Moeder Gods van Vladimir, Vader Grigórios
Onder de titel HET AANGEZICHT VAN HET ABSOLUTE vindt er in Luxemburg een tentoonstelling plaats van hedendaagse Byzantijnse ikonen geschilderd door de Paters van de Heilige Athosberg. De ikonen zijn gemaakt door monniken van het
Metóchi Ágios Nikólaos Monoxilíti/Μετόχι Άγιος Νικόλαος Μονοξυλίτη.

Dit kloostergoed behoort tot het Heilige Klooster Agíou Pávlou/Αγίου Παύλου. Ikoonschilder Jákovos schrijft op de website van Monoxilítis over de ontwikkelplannen en meer. Vorig jaar is er een (verkoop)tentoonstelling in Brugge geweest:

Aartsengel Michaël/Αρχάγγελος Μιχαήλ in Brugge


De ikonen zijn te zien in de parochiezaal van de Orthodoxe Kerk Sint Nikolaas, 1A, Rue du Schlammesté, L-5770 Weiler-la Tour Luxemburg, van 2 - 17 April 2011.
Openingstijden: elke dag van 11.00u tot 19.00u

Vrije ingang
Voor inlichtingen:
telefoon: +352.621310286
telefoon: +352.26670427

vrijdag 25 maart 2011

16 - DE VERKONDIGING AAN DE MOEDER GODS/Ο ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΜΌΣ ΤΗΣ ΘΕΟΤΟΚΟΥ

De Verkondiging aan de Moeder Gods/Ο Ευαγγελισμός
 (Theofánis de Kretenzer, I.M. Stavronikíta, 1546)

Vandaag, 25 maart, vieren we de Verkondiging aan de Moeder Gods. Op de 'Agion 'Oros wordt dit feest op 7 april gevierd. Het is het feest van de aankondiging aan Maria van de geboorte van haar Zoon Jezus. Bij de evangelist Lukas, 1, 26-38 lezen we hoe de Aartsengel Gabriël/Αρχάγγελος Γαβριήλ Maria in haar huis in Nazareth bezocht en Gods boodschap overbracht, dat zij de uitverkoren vrouw was.
25 Maart wordt in Griekenland ook gevierd als nationale feestdag ter herdenking van het begin van de opstand tegen de Turken in 1821.

zondag 20 maart 2011

15 - ATHOS: BERICHT UIT HET VERLEDEN

In de Haagse krant Het Vaderland, van Oudejaarsdag 1929, trof ik een bericht aan over de weinig hoopvolle toekomst van de Heilige Berg in de jaren twintig en dertig. Gelukkig is die niet bewaarheid. Ik geef het artikel weer in de oorspronkelijke spelling en met de schrijffouten.

DE ONTVOLKTE BERG ATHOS.

De beroemde kloosters op den berg Athos, welke op zijn top de ver in zee zichtbare Christuskapel draagt, zullen wellicht spoedig geen bewoners meer hebben. Het gelijkmatige, stille leven, dat vroeger zoovele mannen aanlokte, schijnt weinig aantrekkingskracht meer te hebben, want sedert den oorlog hebben zich slechts een vijfhonderd personen aangemeld in de monnikenrepubliek, waarvan een vijftig a zestig uit werkelijken vromen aandrang, de overigen om verschillende redenen, welke het hun raadzaam deden lijken zich aan de openbare opmerkzaamheid door de vlucht op den berg Athos te onttrekken.

14 - TWEEDE ZONDAG VAN DE VASTEN, HEILIGE GRIGÓRIOS PALAMÁS

Tweede zondag van de Grote Veertigdagentijd: de Heilige Grigórios Palamás (Grieks: Άγιος Γρηγόριος Παλαμάς), Athosheilige, gedachtenis 14 november, 1296-1359. Heilige en theoloog van het hesychasme (ησυχασμός/isichasmós), de Stilte, Rust.

zaterdag 19 maart 2011

13 - AGION OROS-DE HEILIGE BERG ATHOS

De Vlaming prof. dr. Edmond Voordeckers (1933- ), publiceerde in 1995 een mooi artikel over zijn pelgrimage naar de Heilige Berg. Hij raakte al vroeg in de ban van de wereld der ikonen en hij werd een uitmuntend kenner van de geschiedenis van het christelijk Oosten. Met toestemming van de uitgever publiceer ik zijn artikel opnieuw. Het verscheen eerder in: Tetradio 4(1995) pp 95-121.
De Heilige Berg Athos

zondag 13 maart 2011

12 - ZONDAG VAN DE ORTHODOXIE, EERSTE ZONDAG VAN DE VASTEN

Vandaag, zondag 13 maart 2011, de eerste zondag van de Grote Vasten, vieren we de Triomf der Orthodoxie. Het is de overwinning van de ikonenvereerders in de ikonenstrijd. We herdenken het einde van die strijd, het ikonoklasme (726-843), en het weer opnieuw toestaan van de ikonenverering in de Orthodoxe Kerk. Het Tweede Concilie van Nikea (787) heeft het ikonoklasme veroordeeld.

zaterdag 12 maart 2011

11 - THEOFÁNIS DE KRETENZER (Boek) 3

Over ikoonschilder Theofánis de Kretenzer zijn geen boeken in het Nederlands verschenen. Vanwege het belang van zijn schilderwerk wil ik daarom toch aandacht besteden aan een paar buitenlandse publicaties met vele en prachtige foto's.

Derde in mijn reeks is het basiswerk: het boek van Manólis Chatzidákis (1986). Chatzidákis behandelt hierin het tot dan toe bekende werk van Theofánis en wijst, als eerste wetenschapper, ikonen van zijn hand aan. Het Heilige Klooster Stavronikíta is de uitgever.

Tenslotte is er de catalogus van een fototentoonstelling in Thessaloníki (2004): Theofánis de Kretenzer en het Heilig Klooster Stavronikíta, met mooie (detail)foto's. Taal is Grieks en Engels.

zaterdag 5 maart 2011

10 - THEOFÁNIS DE KRETENZER (Boek) 2

Ook dit prachtige boek over het Metéoraklooster Agios Nikólaos Anapafsás, met Griekse en Engelse teksten, is verschenen bij uitgeverij Stamoulis. En ook dit boek (uit 2003) van de kenner van Theofánis de Kretenzer, Prof. Efthímios N. Tsigarídas, is meer dan de moeite waard.

Het geeft een korte geschiedenis van het klooster en bevat daarnaast vele foto's van de aanwezige muurschilderingen van Theofánis. Ik geef hier een detail als voorbeeld, afkomstig van Eikastikon:

Laatste Avondmaal/Ο Μυστικός Δείπνος




De tekst geeft veel aanvullende informatie.