563 - AGIA SOFIA/ΑΓΙΑ ΣΟΦΙΑ, KONSTANTINOPEL-ISTANBOEL, DEEL 1

Al jaren heb ik de Agia Sofía, in feite dé Orthodoxe kerk, maar sinds 1934 museum, en natuurlijk ook werelderfgoed van UNESCO, op mijn 'te-bezoeken-plekken'-lijst staan. Door allerlei moeilijke planningen kwam het er maar niet van. Het veranderende politieke klimaat in Turkije maakte de noodzaak van een bezoek aan Istanboel (Konstantinopel) echter urgenter .

Begin dit jaar legden we onze stedenreis vast. Eindelijk! De volgende dag ontplofte een zelfmoordterrorist nabij de zogenaamde Obelisk van keizer Theodosius I in de oude hippodrome.

Er vinden regelmatig aanslagen plaats in Istanboel, maar ééntje in toeristisch gebied klinkt wel bedreigend. Maar we laten ons niet afschrikken, ook niet toen in maart een drukke en bekende winkelstraat in het moderne deel van de stad aan de beurt was. 

Daags na onze aankomst in het hotel blies een autobom een politiebusje op. We merkten er gelukkig niets van, totdat het thuisfront voor de zekerheid telefonisch contact zocht (en ons op de hoogte bracht). Het gebeurde niet in onze directe omgeving, maar zo'n gebeurtenis drukt je wel met je neus op de feiten. De avond tevoren had ik gelukkig de beroemde kerk van de Heilige Wijsheid, gebouwd door Keizer Justinianus (483-565), van buiten al gezien...(foto) (bedacht ik)

Het Oecumenisch Patriarchaat (links de Patriarchale kerk van de Heilige Georgios) bezoeken was ook een belangrijke reden om naar Istanboel te gaan, verder wilde ik graag oude Byzantijnse kerken zien: als orthodoxe kerk, als museum of als moskee (helaas).

Ter plaatse  kwam ook nog eens de poging om van de Agia Sofía (weer) een moskee te maken nadrukkelijk naar voren. Een streven dat in deze Ramadantijd nadrukkelijk geuit werd. Een recent artikel vat deze strijd goed samen: The Battle for Haghia Sophia in Istanbul escalates Zie voor meer recente verwijzingen mijn Facebookpagina Vasilis de Grote. 

Zelf werd ik 's middags totaal verrast door de oproep tot gebed vanaf een minaret bij de Agia Sofía. Daarop was ik niet voorbereid.

Ik had er nergens over gelezen en niets over gehoord, maar achteraf blijkt het vaker voor te komen. Meer en minder keren op een dag, kort en langer. Het is in mijn ogen een vreemd en tegenstrijdig verschijnsel: oproep tot gebed vanaf een museum (er zitten luidsprekers op de minaretten). Ik vind het een subtiele duw richting moskee.

Om problemen te vermijden heeft Ataturk, de eerste president en Vader van het moderne Turkije, van de Agia Sofía, die in zijn tijd een moskee was, een museum gemaakt. Bij een poster met onder meer de tekst: 'De Agia Sofía, het meest bezochte monument in Turkije' hangt het besluit prominent in de voorhal. Het is te zien bij binnenkomst van het gebouw (foto onder).